موسسه حقوقی عدالت آفرینان موسسه حقوقی عدالت آفرینان .

موسسه حقوقی عدالت آفرینان

منظور از دعوای الزام به انجام تعهد چیست؟

همه چیز درباره دعوای الزام به انجام تعهد

در دعوای الزام به انجام تعهد، متعهد که قول انجام کاری را به متعهد له داده است از تعهد خود فروگذاری کرده است. دعوای الزام به انجام تعهد جهت مجبور کردن متعهد به انجام دادن آن کار است. دعوای الزام به انجام تعهد با تقدیم دادخواست از جانب متعهد له به عنوان خواهان و به طرفیت متعهد به عنوان خوانده دعوا مطرح می شود.

برای تعریف کردن تعهد میتوان به این اشاره کرد که تعهد رابطه ای حقوقی است که به موجب آن شخصی میتواند از شخصی دیگر انجام دادن امری را بخواهد. به زبان دیگر شخص متعهد عهده دار انجام دادن کاری میشود. گروه حقوقی عدالت آفرینان می تواند شما را در امر دعوای الزام به انجام تعهد برای اجاره سند، ضامن، وثیقه و هر امر دیگری یاری کند.

موضوع تعهد میتواند یکی از امور زیر باشد:

انتقال مال : مانند این که مالکی ضمن قولنامه ای تعهد کند خانه ی خود را به دیگری بفروشد.

انجام دادن کاری : برای مثال مهندسی تعهد کند که ساختمانی را در مدت معینی بسازد و تحویل دهد.

خودداری از انجام دادن کار : نظیر این عمل که مالک در برابر مستاجری متعهد شود که واحد مجاور را به امر معینی اختصاص ندهد.

سبب تعهد

سبب تعهد می تواند ناشی از عوامل مختلفی باشد ولی آنچه بیشتر مرسوم است و مهم ترین عامل ایجاد عقد است، تعهد ناشی از عقد و تعهد ناشی از قانون است. حتی در تعریف عقد در قانون مدنی نیز این امر ذکر شده که عقد عبارت است از این که یک یا چند نفر در مقابل یک یا چند نفر دیگر تعهد بر انجام امری نمایند.

تعهد ناشی از قانون شامل تعهداتی است که به صراحت در قانون ذکر شده است. مانند تعهداتی که صاحبان املاک مجاور نسبت به یکدیگر دارند.

از عوامل مسبب دیگر برای انجام تعهد اتلاف است. در صورتی که شخصی مسبب ضرر و زیان به شخص غیر شود و یا مال او را تلف کند باید ضرر و زیان وارده را جبران کند.

به طور کلی قانون مدنی اسباب ایجاد تعهد را به دوگروه کلی تقسیم بندی کرده است :

تعهدات ناشی از قرار داد

الزامات خارج از قرارداد یا ضمان قهری، که شامل غصب، اتلاف، تسبیب و استیفا است.

شرایط الزام متعهد به انجام تعهد

برای الزام متعهد به انجام تعهد وجود برخی شرایط لازم است. از جمله این شرایط میتوان به بقای قرارداد، امکان اجرای تعهد ، امکان الزام متعهد، فرا رسیدن زمان اجرای تعهد، عدم استناد به حق حبس موجود و خودداری طرف دیگر از اجرای تعهد اشاره کرد.

با توجه به شرایط که اشاره شد اگر متعهد ، تعهد خود را انجام داده باشد و اگر طرفین قرارداد با رضایت خود ایفای تعهد را متنفی کرده باشند یعنی قرارداد را اقاله کرده باشند و یا متعهد له، متعهد را مبری کرده باشد و اگر تعهد، با توافق طرفین  تبدیل به تعهد جدیدی شده باشد، چون منشا الزام به تعهد که همان قرارداد است خاتمه پیدا کرده است و بقای قرارداد منتفی شده است، دیگر امکان الزام متعهد به انجام تعهد وجود ندارد.

حال اگر متعهد از انجام تعهد خود به هر علتی و با اراده ی خود سر باز بزند، در قانون ایران دو ضمانت اجرا برای متعهد برای انجام تعهد در نظر گرفته شده است، متعهد له میتواند قرارداد را فسخ کند و یا با تنظیم دادخواست و تقدیم آن به محاکم حقوقی متعهد را به انجام تعهد الزام کند و حتی در شرایطی از متعهد خسارت دریافت کند. پس در مرحله ی اول دانستیم دعوای الزام به انجام تعهد دعوای حقوقی است و توسط دادخواست و با تشریفات معین مطرح می شود. پس باید امکان اجرای تعهد هم فراهم باشد.

نتیجه دعوای الزام به انجام تعهد

پس از تقدیم دادخواست، دادگاه تعیین میکند که قرار داد منشا تعهد به چه صورت است و علت عدم انجام تعهد با اراده ی متعهد ارتباط دارد و یا ناشی از قوای قاهره و اتفاقات غیر قابل پیش بینی و دفع بوده است. ماده 227 قانون مدنی نیز تصریح کرده است : متخلف از انجام تعهد وقتی محکوم به تادیه خسارت میشود که نتواند ثابت نماید که عدم انجام به واسطه علت خارجی بوده است که نمی تواند مربوط به او نمود. و مطابق ماده 229 قانون مدنی اگر متعهد به واسطه حادثه ای که دفع آن خارج از حیطه اقتدار او است نتواند از عهده ی تعهد خود برآید، محکوم به تادیه خسارت نخواهد بود.

 در برخی مواقع در قرارداد منعقد شده بین طرفین مباشرت فرد متعهد شرط شده است. در این حالت خود شخص متعهد باید تعهد را انجام دهد. یعنی به این صورت اگر در قرار شرط شده باشد که شخص خاصی عمل مورد بحث در قرارداد را انجام دهد در این صورت خود شخص ملزم است و در صورتی که انجام دادن تعهد از جانب او ممکن نباشد، قرار داد فسخ میشود و متعهد له خسارت دریافت میکند. در صورتی که مباشرت فرد شرط نشده باشد، شخص ثالثی میتواند تعهد را انجام دهد و مطابق قانون مدنی تعهد به حساب و هزینه متعهد اجرا می گردد و یا متعهد له خود میتواند تعهد را انجام دهد و سپس مخارجی که مصرف شده را از متعهد دریافت کند. در آخر اگر امکان انجام تعهد وجود نداشت متعهد له میتواند قرارداد را فسخ کند و خسارت دریافت کند.

پس از ثبت دادخواست و رسیدگی به شکایت در دادگاه حقوقی به موجب دستور و یا حکم مرجع قضایی و یا شبه قضایی به عنوان مثال اجرائیه ثبت امکان الزام به انجام تعهد ممکن و میسر میشود. با توجه به این که در قانون مرجع صالح برای الزام به انجام تعهدمشخص شده است، متعهد له با مراجعه به مراجع پیشبینی شده میتواند امکان الزام متعهد را بخواهد.

اگر موضوع تعهد تسلیم مال منقول یا غیر منقول باشد، مامور اجرا با توجه به حکم صادر شده توسط دادگاه مال را از تصرف متعهد خارج و به متعهد له تقدیم میکند. حال اگر مال مورد نظر تلف شده باشد، متعهد ملزم است مثل مال و یا قیمت آن را به متعهد له تقدیم کند.

اگر انجام تعهد ناشی از انجام عملی باشد، به دستور دادگاه متعهد ملزم به انجام میشود و در صورت استنکاف متعهد، شخص ثالثی با هزینه متعهد آن را انجام می دهد. برای مثال اگر تعهد بر ساخت و ساز تا دو طبقه باشد و طبقه سومی نیز بنا شده باشد، در صورت عدم انجام تعهد از جانب متعهد، به دستور دادگاه طبقه سوم تخریب میشود.

اگر شخص متعهد به فسخ قرار داد و یا انتقال مال به صورت سند رسمی در دفاتر اسناد رسمی باشد دادگاه از طرف شخص متعهد، بدون خضور او و به صورت غیابی انتقال را انجام میدهد و سند رسمی تنظیم مینماید.

در آخر، لازم به ذکر است که دعوای الزام به انجام تعهد میتواند به صورت غیر مستقیم از طریق بازداشت متهم و یا اجبار متهم به پرداخت خسارت و جبران ضرر و زیان و یا حتی جریمه مالی‌ نیز باشد.

منبع: همه چیز درباره دعوای الزام به انجام تعهد


برچسب: عدالت آفرینان-موسسه حقوقی عدالت آفرینان،
امتیاز دهید:
رتبه از پنج: 0
بازدید:

+ نوشته شده: ۳۱ مرداد ۱۴۰۰ساعت: ۰۲:۲۶:۲۹ توسط:عدالت آفرینان موضوع: نظرات (0)